ENFLASYON VE DEVALÜASYON NEDİR ?
Günümüzde ekonomi, insanların temel ihtiyaçlar da dahil olmak üzere tüm gereksinimlerini karşılamada yapmış olduğu her türlü faaliyeti içeren, üretim ve tüketim ilişkilerinin hepsini kapsayan, ithalat ve ihracat üzerine kurulu olan insan etkinliğidir.
Belirli bir bölgedeki ekonomik sistemi kapsar. Günümüz dünyasında yaşamı devam ettirebilmek ve ülke kalkındırması için ekonomiye doğrudan bir ihtiyaç duyulur. Ancak, globalleşen ekonomik dünyamızda, özellikle gelişmekte olan ülkelerin en büyük problemlerinden birisi de enflasyon ve döviz kurunun hareketleridir. Bu terimler ekonominin bir parçasıdır ve devletlerin ömürleri açısından oldukça önemlidirler.
ENFLASYON:
Gelişen ve değişen dünyamızda, para artık bir ihtiyaç olarak görülmektedir. Ülkeler arasındaki alışverişin, ticaret ve ilişkilerin başlıca kahramanıdır.
Bir ülkedeki para miktarı o ülkedeki mal ve hizmetten daha fazla ise enflasyonda sürekli ve önemli bir artış gözlenir.
Daha açık bir ifade ile, ihtiyaçtan daha fazla miktarda para üretilmesi ile satın alma gücü azalır ve meydana gelen bu duruma enflasyon adı verilir.
Fiyatları devamlı olarak artması, ihracatın azalmasına ve ithalat ürünlere olan ilginin artmasına neden olur.
Enflasyon çeşit bakımından üçe ayrılmaktadır.
Bunlar; talep enflasyonu, maliyet enflasyonu ve ücret enflasyonudur.
Talep enflasyonu; en sık görülen enflasyon türüdür.
Nakitin fazla olmasından dolayı insanlar daha fazla mal ve hizmet talebinde bulunurlar ve fiyatlar zamanla artar.
Harcamalar ile ihracat toplamı, ithalat ile üretim toplamından fazladır.
Maliyet enflasyonu; mamul ve hizmetlerin maliyetinde devamlı bir artış görülmesi sonucunda meydana gelir.
Piyasadaki ürünlerin fiyatlarındaki artışların en önemli sebepleri arasında doğal kaynak, çaba(emek) ve sermayenin artışı görülebilir.
Para enflasyonunda ise, para talebinin piyasadaki para arzından daha az olduğu durumlarda gözlenir.
Diğer bir deyiş ile, para arzı para talebinden çok daha yüksektir.
Bu durumda paranın değer kaybetmesiyle satışa sunulan ürünler daha masraflı hale gelir.
DEVALÜASYON:
Enflasyon sonucunda para değerinde iç ve dış piyasa farkı meydana gelir.
Bu durumda devletler devalüasyona başvurarak, kendi ülkesinin resmi para biriminin değerini diğer ülkelerin para birimi değeri karşısında azaltır.
Dışarıdan yapılmış olan bu müdahale, devlet tarafından ülkenin ekonomisine yapılmış müdahale olarak tanımlanır.
Elbette ki, hiçbir devlet kendi para biriminin değer kaybetmesini istemez ancak, bazı durumlarda devalüasyon mecburidir.
Uygulanması ile ekonomik toparlanmaya katkı sağlayacaktır.
Devalüasyonu uygulamanın birçok sebebi vardır ancak en önemli sebeplerinden birisi ekonomideki dış ticaret dengesindeki açıklıktır.
Başka bir ifade ile, ülkedeki toplam ithalat toplam ihracattan fazla ise ekonomide dış ticaret açığı olarak adlandırdığımız durum mevcuttur.
Devlet, ülkedeki satın alma gücünü zayıflatır ve daha az ithalat düşüncesiyle, daha fazla ihracata yönelmeyi hedefler.
Satın alma gücünün azalması ile ithal ürünlerin fiyatı bu ülke için artmış olacaktır. Aynı zamanda, ülkedeki para biriminin değer kaybetmesiyle dış ülkelere ihraç edilecek ürünlerin fiyatında düşüş olacaktır.
Böylelikle ihracat gelirlerinde artış, ithalat giderlerinde azalma sağlanarak bütçe dengeleme yapılmaya çalışılır.
Devalüasyon sonucunda özet ile;
- İhracatta artma, ithalatta azalma meydana gelir,
- Dış ticaret açığı küçülür veya tamamen kapanır,
- Milli gelire katkı sağlanmış olur. Fakat ülkede üretimi çoğaltacak önlemler alınmamış ise satışa sunulacak mal da olmayacaktır böylece devalüasyon çabası boşa çıkacaktır.
Yorumlar
Yorum Gönder